سبد خرید شما خالی است.
نگاهی به محبوبترین نوشیدنی مردم ایران؛ چای!
چای واژه‌ای است چینی که در چین و شمال هندوستان به کار می‌رود و تقریبا با همان تلفظ وارد زبان فارسی شده است. نام این گیاه در گویش چینیِ شمالی به صورت «تی» و در گویش چینی جنوبی به‌مانند همان شکل متداول ایرانی تلفظ می‌شد. مردم اروپای غربی نام این گیاه را از چینیان شمالی و مردم خاورمیانه، و مردم شمال آفریقا نام آن را از چینیان جنوبی آموختند.
محبوب ایرانی‌ها
در فرهنگ ما ایرانی‌ها این نوشیدنی جایگاه ویژه‌ای دارد، به نحوی که بیشترین و پرطرفدارترین نوشیدنی در مهمانی‌ها، دورهمی‌ها، عزا و عروسی‌ها است. چای در همه‌ی خانه‌ها با سنت و تشریفات متنوع و خاص خودش تهیه و مصرف می‌شود. متاع ارزشمندی که حتی در هنگام مسافرت هم در کنار سایر ضروریات سفر قرار می‌گیرد. قهوه‌خانه‌ها و چایخانه‌ها در سراسر ایران از قدیم مکانی برای تجمع سنتی به حساب می‌آیند که خود مرکزی برای انتقال و بازگویی جنبه‌های مهمی از فرهنگ، اسطوره‌ها و قصه‌های ایرانی شده است.
تاریخچه‌ی مصرف چای در ایران
پیشینه مصرف چای در ایران به سده هفدهم میلادی می‌رسد و کشت و صنعت آن در ایران قدمتی صد ساله دارد. پس از ورود اسلام ابتدا قهوه به عنوان نوشیدنی متداول رایج و پس از آن چای جایگزینش شد.
محمد میرزای چایکار
وی متولد ۱۲۴۴ خورشیدی در تربت حیدریه است، که از دارالفنون و سپس از سوربُن فرانسه فارغ‌التحصیل شده بود، با عنوان ژنرال کنسول ایران در سال ۱۲۷۶ شمسی، مامور خدمت در هند شد. وی به عنوان سفیر ایران در هندوستان در روزگار مظفرالدین شاه قاجار اولین فرد ایرانی بود که با همت والای خود و در نقش یک بازرگان به فراگیری شیوه کاشت و مصرف در ایران و جهان پرداخت.
او با تلاش زیاد و نبوغ خود توانست نژادهای خوب و مقوی چای را کشف کرده و با زاد و ولد آن‌ها نام خود را ماندگار کند. محمد میرزا همچنین شهر لاهیجان را به دلیل وجود هوای مناسب برای کشت چای انتخاب کرد. این شهر امروز به عنوان مرکز کشت چای در ایران معروف است.
مقبره کاشف‌السلطنه در لاهیجان، امروز به صورت گنجینه‌ی تاریخ چای ایران درآمده است. وی سه هزار نهال را از دره «کانگرای» در«هیماچال پرادش» هندوستان به ایران آورد. محمد میرزا این نهال‌ها را به طور موفق در زمینی واقع در لاهیجان غرس نمود. پس از آن مظفرالدین شاه امتیاز کِشت آن را در تمام نقاط ایران را به او واگذار کرد. محمد میرزا با توجه به شرایط آب و هوایی مشابه شمال ایران و هندوستان، تلاش کرد در منطقه لاهیجان و اطراف، کشت چای را توسعه ببخشد و نخستین کارخانه چای‌سازی در سال ۱۳۱۲ احداث گردید.
تاثیر در فرهنگ ایران
علاوه بر محصول زراعی بودن، چای و مصرف آن در نوع خود به فرهنگی خاص تبدیل شده است و این فرهنگ متناسب با شرایط اقلیمی، آداب و رسوم و سنت‌های محلی و خانوادگی، در نقاط مختلف کشورمان متفاوت است. در بین اقوام ایرانی چایی جز لاینفک زندگی است و در پذیرایی‌ها و مهمانی‌ها به مهمان عرضه می‌شود. رنگ و طعم چای، آمیخته بودن با مواد معطر، استکان یا لیوان برای نوشیدن آن، استفاده از نعلبکی یا عدم استفاده از آن، سماوری بودن یا کتری بودن چایی، سماورهای ذغالی، گازی یا نفتی، فلاسک‌های سفری و… هر کدام طرفداران خاص خود را دارند.
استکان‌های کمر باریک هم در فرهنگ چای‌خوری ایران نقش و جایگاه ویژه‌ای دارند. در طراحی این استکان‌ها نکاتی در نظر گرفته شده که در نوع خود جالب است. گودی کمر این استکان‌ها باعث می‌شود، که به راحتی در دست جا بگیرد. این گودی همچنین موجب می‌شود که تفاله‌های این نوشیدنی ته استکان نتوانند به راحتی عبور کند و فرد با فراغت بال و آسودگی آن را صرف کند.
آداب نوشیدن چای در میان اقوام مختلف
ما ایرانی‌ها با آداب و رسوم مختلف چایی می‌نوشیم. در شمال و جنوب و غرب و شرق کشور این رسم و رسومات از قدیم تا الان ادامه داشته و در زندگی‌هایمان جریان دارد. مثلا در میان طایفه «سرخه» در شهرستان شوش، در صورتی که چایی آماده برای یک مهمان خاص وجود داشته باشد و مهمانی جدید به جمع اضافه شود، به نشانه‌‌ی احترام به او و حتی در صورت تازه دم بودن چای، صاحب‌خانه(میزبان) خود را موظف به تهیه‌ی یا «دم کردن» چایی جدید می‌کند، در غیر این صورت، این عمل بی احترامی به مهمان محسوب می‌شود.
ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات مرتبط با چای
با ورود این نوشیدنی به ایران، ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات آن هم وارد دایره فرهنگستان زبان فارسی شد. در بین این گویه‌ها تعابیری مثل «چای لبریز، لب سوز و لب دوز» و «چای قند پهلو یا دیشلمه» بیشترین استفاده را در بین مردم دارند. امروزه با وجود تنوع و تکثر نوشیدنی‌های مختلف در کشورمان، «چای» به عنوان یک نوشیدنی مفرح و آرامبخش، همچنان جایگاه بی‌بدیل دارد. از این لحاظ با دیگر نوشیدنی‌های سرد و گرم قابل مقایسه نیست. شما می‌توانید استیکر چای را از فروشگاه استیکر کادینر تهیه کنید.
کادینر فروشگاه استیکر است. شما می‌توانید متنوع ترین استیکر لپ تاپ یا پوسته لپ تاپ خود را از ما خریداری کنید. در فروشگاه استیکر کادینر بیشتر از ۴ هزار محصول وجود دارد.
نویسنده: رقیه فرجی