شهرام ناظری

شهرام ناظری موسیقی‌دان، خواننده‌ی موسیقی اصیل ایرانی و ملقب به «شوالیه آواز ایران»، در تاریخ ۲۹ بهمن سال ۱۳۲۸ در شهر صحنه‌ی کرمانشاه و در خانواده‌ای کُرد آشنا با موسیقی و شعر متولد شد. او صدای دل‌نشینش را از پدر و مادر خویش به یادگار دارد و از دوران خردسالی توسط مادرش با شعر و آواز آشنا شد؛ پدرش نیز صدای لطیفی داشت و ضمن آشنایی با گوشه‌ها و ردیف‌های آواز ایرانی، سه‌تار هم می‌نواخت. وی از سبک قدما و خوانندگان آن دیار به خصوص «شیخ داوودی» خوانندهٔ بزرگ آن زمان بهره گرفته و نیز داشته‌هایش را در اختیار فرزندش گذاشت. بزرگ این خانواده، استاد پرویز خان پورناظری معروف به حاجی خان خود از شاگردان درویش خان و کلنل وزیری بوده است.

اکثر موسیقی‌دانان کرمانشاه توسط وی با نت و موسیقی اصیل ایرانی آشنا شده‌اند. این محیط مناسب هنری موجب شد تا شهرام ناظری بتواند در سن ۷ سالگی اولین برنامهٔ هنری خود را در رادیوی کرمانشاه همراه با تار درویشی، از نوازندگان معروف آن زمان کرمانشاه، اجرا نماید. پس از آن در سن ۱۱ سالگی نیز توانست در رادیو تلویزیون ایران چند برنامهٔ آواز ایرانی اجرا کند.

شهرام ناظری در کنار فراگیری آثار گذشتگان توسط نورعلی خان برومند، همزمان برای تکمیل ردیف‌های آوازی از محضر اساتیدی چون عبدالله دوامی، محمود کریمی، محمدرضا شجریان، حسین قوامی و عبدالعلی وزیری بهره گرفت. شوالیه آواز ایران همزمان با آموختن آواز، به یادگیری سه تار توسط استاد احمد عبادی هم پرداخت و در این مسیر از دانش و توانایی‌های استادان بنامی بهره گرفت. 

در سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴ به روش‌های مختلف مشغول تدریس موسیقی و ردیف‌های آوازی به علاقه‌مندان گردید. در این دوران آثار زمستان، بشنو از نی و نجوا را منتشر نمود. از سال ۱۳۶۴ به بعد با همکاری گروه‌های موسیقی ایرانی کارهای زیبایی را به بازار موسیقی عرفانی و اصیل ایرانی عرضه نمود که از درخشان‌ترین این آثار می‌توان شورانگیز با همکاری حسین علیزاده، گل صدبرگ و آتش در نیستان با همکاری جلال ذوالفنون، یادگار دوست و ساقی نامه یک و ساقی نامه دو را با همکاری کامبیز روشن روان نام برد. او در بیشترین آثار خود از اشعار مولانا استفاده کرده است و طی سال‌ها فعالیت هنری توانسته است سبک جدیدی از موسیقی را که آمیخته به ادبیات حماسی و عرفانی ایران است، خلق کند. شهرام ناظری علاوه بر بهره‌گیری از شعرهای مولوی، جز اولین خواننده‌هایی است که با استفاده از موسیقی مقامی، اشعار شاهنامه‌ی فردوسی را اجرا کرده و بیش از ۴۰ آلبوم موسیقی روانه بازار کرده است. او خواننده‌ای است که در آثارش روحیه تکرار‌ناپذیری دارد و همواره تلاشش بر ایجاد نگرش و تجربه‌ای جدید در آواز و موسیقی بوده است. شهرام ناظری تحریر‌های ریتمیک و خاصی را از سال‌های پایانی دهه هفتاد شمسی در آثارش استفاده نمود؛ از جمله‌ی این آثار می‌توان به آلبوم‌های «ساز نو آواز نو»، «سفر به دیگر سو»، «لولیان و مولویه» (شور رومی) اشاره کرد. 

استاد ناظری در سراسر جهان در سالن‌ها و فستیوال‌ها برنامه و کنسرت اجرا کرده است. جشنواره موسیقی اکس-آن-پروانس، جشنواره موسیقی آوینیون، تئاتر دولاویل پاریس، جشنواره سامر توکیو، سالن تئاتر دالبی لس‌آنجلس، رویال آلبرت هال، جشنواره دل پوپولو در ایتالیا، جشنواره بیت‌الدین لبنان، ارکستر فیلارمونیک کلن آلمان، جشنواره اروپا رم و اجرا در شهرهای ونیز، بارسلون، مادرید، ژنو، بروکسل، آمستردام، استکهلم، اسلو و کنسرت کپنهاگ از جمله‌ی بزرگ‌ترین اجراهای جهانی ناظری به شمار می‌رود. 

استاد شهرام ناظری در ۲۸ سپتامبر سال ۲۰۰۷ نشان فرهنگی فرانسه به نام «لژیون دونور درجه یک» ( شوالیه ادب و هنر) را دریافت کرد. او ده‌ها لوح، تقدیرنامه، نشان هنری و طلایی، جایزه ادبی و چندین دکترای افتخاری را در گنجینه‌ی ارزشمند افتخارات خود از سراسر جهان دارد. او همچنین از طرف مجمع انجمن آسیا «هنرمند برتر آسیا»، از طرف نیویورک تایمز «بلبل فارسی» و از طرف کریستین ساینس مانیتور «لوچیانو پاواروتی ایران» لقب گرفته است.

زندگی خصوصی استاد شهرام ناظری

استاد شهرام ناظری سال‌هاست که ازدواج کرده است و حاصل این پیوند تنها یک پسر بنام حافظ است. حافظ ناظری متولد ۱۳۵۸ در تهران است. یادگیری موسیقی را از نه سالگی در نزد پدرش آغاز کرد. او علاوه بر خوانندگی، نوازنده حافظ (ساز) و دف می‌باشد. وی ساز حافظ را بر اساس ساز سه تار و الهام از نام حافظ شیرازی ابداع کرده است.