اپل؛ خلاقیتی جدید و تکنولوژیمحور
بسیاری از برندها و تکنولوژیهای مطرح امروزی در دل خود نکتهها و ریزبینیهای جذاب و عجیب و غریبی دارند که خواندن و مطالعه دربارهی آنها برای همهی مردم به ویژه علاقمندان به دنیای فناوری نوین، پر مفهوم و قابلتوجه است. در بین این برندهای معروف و نامآشنا، «اپل» دارای قصه و تاریخچهی جالب و در عین حال تاثیرگذاری است. تاثیرگذار از این جهت که یاد میگیریم چگونه میتوان با وجود امکانات کم، تکنولوژی را ساخت که کل دنیا را زیر سلطهی خود بگیرد. فناوری که اولین بار در یک گاراژ طراحی و ساخته و به دنیا معرفی شد. شاید استیو جابز ۱۶ ساله و استیو وزنیاک ۲۰ ساله هیچوقت فکر نمیکردند این دوستی بعد از ۶ سال منجر به تاسیس شرکت، آن هم در اوج جوانی بشود. دو پسر جوان، باهوش و پر از رویا، سرانجام توانستند در سال ۱۹۷۷ اولین نمونه رایانههای «اپل» را در گاراژ خانهی جابز به صورت دستی تولید و همزمان با آن، شرکت خود را با نام کمپانی اپل وارد بازار کنند. فروش اولین نمونههای کامپیوترهای شخصی اپل، و همینطور اپلll و اپلlll که به فلاپی درایو و سیستم عامل داس مجهز بودند، توانست نام این شرکت را در میان برندهای برتر قرار داده و به عنوان یک شرکت رسمی، تحت عنوان برند اپل شناخته شود.
طراحی و ساخت اولین کامپیوتر اپل
به دلیل طراحی و ساخت اولین کامپیوتر برند اپل، استیو وزنیاک به مغز متفکر و سازندهی این شرکت معروف است. کامپیوتر او دارای یک صفحه کلید شبیه ماشینتحریر بود و امکان اتصال به تلویزیون معمولی را داشت. به گفتهی وزنیاک، «هدف او از طراحی و تولید رایانههای اولیه تنها این بود که به اطرافیانش نشان بدهد که میتوانند باهوش و خلاق بوده و به هوش خود مباهات کنند». این کامپیوتر نخستین قدمهای این کمپانی به سوی نمونههای پیشرفتهتر اپلl و اپلll محسوب میشد. بعد از این موفقیت، جابز و وزنیاک تصمیم گرفتند به طور رسمی شرکت خود را راهاندازی کنند و با فروش بخشی از سرمایهی خود و تامین هزینه لازم، سرانجام در ۱ آوریل سال ۱۹۷۶، یکی از بزرگترین نامهای تجاری جهان، توسط سه بنیانگذار خود، استیو جابز، استیو وزنیاک و رونالد وین Apple Computer Inc به صورت رسمی راهاندازی شد. دههی هفتاد و هشتاد میلادی، دوران پرفروغ این شرکت بود. در این روزها جابز و وزنیاک علاوه بر تولید کامپیوترهای شخصی، با گسترش گرافیکهای رنگی و نسخههای لیسا و مکینتاش، انقلابی در صنعت فناوری ایجاد کرد. با عرضهی محصولات جدید و نوآورانه به بازار و استقبال زیاد مردم از این نسخههای تکنولوژیمحور، شرکت اپل به روزهای اوج خود رسید.
داستان جدایی استیو جابز از اپل
بعد از راهاندازی شرکت اپل، بسیاری از اعضای هیئت مدیره، استیو جابز را که تازه به سی سالگی رسیده بود، برای پست مدیرعاملی، جوان و بیتجربه میدانستند. با تصمیم هیئت مدیره، John Scully به ریاست شرکت انتخاب شد و استیو جابز ارتباط خود را به طور موقت با اپل قطع کرد. به دنبال قطع همکاری و برای دور ماندن از رویاهایش، جابز جوان و خلاق با تکیه بر استعداد بینظیر خود و برای اثبات تواناییهایش، رویای خود یعنی تاسیس شرکت جدید را تحقق بخشید و کمپانی NeXT را راهاندازی کرد. توسعهی محصولات شرکت و ایجاد تحولی بدیع در عرصهی تولیدات خود شرکت بیشترین رویکرد کمپانی بعد از جدایی جابز بود. اما این روند هم خیلی دوام نداشت، و در سال ۱۹۸۹، شرکت اپل با کاهش روند فروش، با تنزل شدیدی روبرو شد و سرانجام سقوط کرد. در مقابل اما شرکتها و چهرههای جدیدی مانند IBM و مایکروسافت پا به عرصه گذاشتند و اپل تا حدی قدرت سابق خود را از دست داد.
بازگشت دوبارهی آقای مدیرعامل
در پی به قدرت رسیدن شرکتهای جدید و ناتوانی اپل در رقابت با این قدرتهای نوظهور، سرانجام مدیران شرکت با تغییر رویکردهای کمپانیشان، به سوی همکاری با چهرههای جدید پیش رفتند و در آغاز دهه ۹۰ میلادی همکاری خود با دو رقیب بزرگ یعنی IBM و موتورولا را شروع کردند. آنها تلاش میکردند تا این روزها را پشت سر گذاشته و اپل را که مشتریان زیادی را از دست داده بود، دوباره به جایگاه واقعی خود بازگردانند. هرچند دههی نود برای اپل پر از رکود و زیان بود، اما برای استیو جابز و شرکت نوپای او روزهای پر از اتفاقات خوب و موفقیتهای چشمگیری بود. کمپانی NeXT به مدیرعاملی استیو جوان فعالیتهای خود را گسترش داده بود و با برنامهریزیهای بلندمدت توانسته بود سهم زیادی از بازار آن زمان را از آن خود بکند. در این بین، کمپانی اپل هم در سالهای میانی دههی نود میلادی، کماکان به دنبال یک سیستم عملیاتی جدید بود. برای تحقق این هدف، سرانجام مدیران اپل با خرید شرکت NeXT به قیمت ۴۲۹ میلیون دلار و اضافه کردن آن به مجموعهی خود، تا حدی نیازهای شرکت اپل را پوشش دادند. با خرید NeXT، شرکت اپل علاوه بر جبران زیانهای خود توانست استیو جابز را به اپل برگرداند و او بعد از ۱۲ سال دوباره سکان هدایت این کمپانی بزرگ را به دست گرفت. استیو جابز در نخستین روزهای بازگشت خود به دنبال این بود که با یک برنامهریزی دقیق و بلندمدت روند نزولی سهام شرکت را کاهش داده و متوقف کند. بعد از برکناری مدیرعامل فعلی از سوی هیئت مدیره، استیو جابز دوباره بر صندلی ریاست و مدیر عاملی شرکت اپل تکیه زد و این جابجایی سرآغاز یک تحول عظیم و دوران بازسازی در بنیان این شرکت بود و توانست در بلندمدت وضعیت کمپانی را به ثبات برساند.
محصولات شرکت اپل در بازارهای جهانی
با بازگشت جابز و رونق دوبارهی شرکت اپل، محصولات آن از قبیل گوشیهای هوشمند، کامپیوتر، اپلواچ و آیپد توانست در صدر یا نزدیک به صدر بازار محصولات فناوری جهان قرار بگیرد. در بازار کامپیوترهای شخصی هم برند اپل بعد از برندهای لنوو، اچپی، دل و Asus، در جایگاه پنجم جهان قرار گرفته است و نشان میدهد که این شرکت در بازار رایانههای شخصی رقبای قدرتمند و سرسختی دارد. یکی از محصولات بیرقیب شرکت اپل، تبلتهای تولیدی این کمپانی است. برند اپل در کنار سایر رقیبان خود مانند سامسونگ، آمازون، لنوو و هواوی، صدرنشین بازار تبلت بوده و درصد بالایی از سهم بازار را در اختیار خود دارد. بعد از مرگ استیو جابز به دلیل بیماری سرطان، تیم کوک از سال ۲۰۱۱ به مقام مدیر عاملی شرکت اپل انتخاب شد. کوک پیشتر به عنوان مدیر ارشد عملیاتی شرکت اپل فعالیت میکرد.
نویسنده: رقیه فرجی